ـ پوست هم مثل هر عضو دیگری از بدن در برابر عوامل محیطی می تواند دچار تغییر بشود و این تغییرات ممکن است در جهت مثبت یا منفی باشند. آب و هوا یکی از این عوامل محیطی است.
ـ وقتی می گوییم آب و هوا، منظورمان چند عامل است. آب و هوا از ۳ جنبه دما، رطوبت و نور آفتاب قابل بررسی است. به عنوان نمونه ممکن است در یک جا دمای هوا سرد باشد ولی نور آفتاب زیاد (مانند مناطق کوهستانی و برفی)، یا در جایی هوا گرم و خشک باشد و در جای دیگر گرم و مرطوب. پس باید این عوامل را از هم جدا کنیم. دمای هوا، مانند طیفی است که هر دو سر آن برای پوست زیان آور است. یعنی در هوای بسیار گرم یا بسیار سرد پوست آسیب می بیند. از نظر رطوبت هم باید گفت محیط مرطوب برای پوست بهتر از محیط خشک است. نور آفتاب هم در همه حالت ها، حتی در هوای ابری که بعضی ها فکر می کنند نور آفتاب شدید نیست، می تواند به پوست آسیب برساند.
از همه اینها می توانید نتیجه بگیرید که بهترین و مناسب ترین آب و هوا، برای پوست، آب و هوای معتدل و مرطوب است. آب و هوای سرد و خشک و آب و هوای گرم و خشک هم بدترین آب و هوا برای پوست به شمار می آیند.
ـ پوست انسان همیشه روی سطح خودش لایه ای از عناصر دفاعی مثل باکتری های مفید دارد. این سد دفاعی برای عملکرد صحیح احتیاج به رطوبت دارد. در هوای خشک، به خصوص موقع وزش باد، تبخیر آب از سطح پوست بالا می رود و این سد دفاعی ضعیف می شود، بنابراین پوست در برابر عواملی مثل آلرژن ها و عفونت ها ضعیف می شود. به علاوه خشکی بیش از حد خاصیت ارتجاعی پوست را هم کاهش می دهد و باعث شکسته شدن پوست و پیری زودرس می شود.
رطوبت عنصر بسیار مهمی برای پوست است. پس افرادی که در محیط های خشک زندگی می کنند باید رطوبت را به پوستشان برسانند. به این ترتیب که مایعات زیاد مصرف کنند، محیط را برای خودشان مرطوب کنند، مثلا بخور سرد یا گرم بدهند و روزی چند بار از کرم های مرطوب کننده استفاده کنند. این کرم ها بسته به رطوبتی که به پوست می دهند، باید در روز چند بار تجدید شوند. یکی دیگر از کارهایی که افراد در محیط های خشک باید بکنند این است که از صابون های ضعیف استفاده کنند تا پوستشان بیش از پیش خشک نشود.
ـ این افراد باید حتی الامکان در ساعت های اوج آفتاب از منزل بیرون نروند، لباس محفوظ بپوشند و از ضدآفتاب استفاده کنند و آن را هر ۳ ساعت یک بار تجدید کنند.
▪ برای محیط هایی که نور آفتاب در آنها شدید است،ـ  ضدآفتابی استفاده کنند که SPF یا همان فاکتور محافظتی آن حداقل بالای ۳۰ باشد. اما نباید فکر کنید که ضد آفتابی با SPF ۶۰، دو برابر و ضد آفتابی با SPF ۹۰، سه برابر ضدآفتاب هایی که SPFشان ۳۰ است، از پوست محافظت می کنند. بلکه حقیقت این است که ضدآفتاب هایی با SPF ۹۰، نسبت به ضدآفتاب هایی که SPF ۳۰ دارند، فقط ۵ تا ۷ درصد بیشتر از پوست مراقبت می کنند. بنابراین نیازی به صرف هزینه بالا و استفاده حتمی از ضد آفتاب با SPF ۶۰ و ۹۰ نیست.
وقتی آلودگی هوا روی ریه های ما، مغز ما، چشم ما و حتی خون ما تاثیر دارد، طبیعی است که روی پوست هم، به عنوان یک عضو گسترده بدن، اثر خواهد داشت.
حتی عده ای معتقدند وجود ذرات ریز معلق در هوای آلوده، موجب تجزیه و شکست نور آفتاب می شود و تاثیرات آفتاب را بر پوست بیشتر می کند.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

آلودگی هوا از موضوعاتی است که روز به روز ابعاد بیشتر و پیچیده تری پیدا کرده و اثرات سوء آن بر اعضای مختلف بدن مورد توجه و دقت محققین و پزشکان قرار گرفته است.

گرچه تأثیر آلودگی هوا بر پوست و مو به شکل علمی در منابع و مراجع پزشکی مورد بررسی قرار نگرفته است ولی متخصصین حوزه ی پوست و مو به صورت تجربی دریافته اند که در شرایط اضطراری که میزان سرب موجود در هوا افزایش می یابد، شکایت بیماران نیز از موارد خاصی بیشتر می شود. هوای آلوده دارای ذرات هیدروکربن، گوگرد و ذرات معلق است که مخاط تنفسی و پوست را تحریک می کند و از آنجا که پوست سر، صورت و دست ها در تماس مستقیم با هوا هستند، بیشتر از سایر نقاط بدن آسیب می بینند. در کودکان و افراد مسن که پوست لطیف تر و نازک تری دارند، این آسیب بیشتر است. در هوای آلوده برخی از مشکلات پوستی که از قبل وجود داشته اند، تشدید می شوند و برخی ناراحتی ها هم بدون سابقه ی قبلی به وجود می آیند. افرادی که سابقه ی حساسیت ها و آلرژی های پوستی دارند، در این شرایط مشکلات بیشتری را تجربه می کنند. به عنوان مثال کسانی که مشکل آتوپی (اکزمای سرشتی) دارند، دچار سرخی پوست، پوسته پوسته شدن کنار بینی و برجستگی گونه ها و سوزش و خارش دورچشم می شوند و خستگی و پف آلودگی دور چشم ها نیز از عوارضی است که معمولاً در چهره ی این افراد دیده می شود. تیرگی و بسته شدن روزنه های سطح پوست، خشکی پوست، خارش، اکزمای دست و صورت، اکزمای پلک، کهیر، تشدید جوش های آکنه ای صورت، خشکی حاشیه ی لبها وبینی و نمایان شدن لکه های تیره ی سطح پوست از سایر مشکلاتی هستند که در شرایط آلودگی هوا نمود بیشتری پیدا می کنند.   نکته ی قابل توجه دیگر این است که معمولاً هوای آلوده در فصول سرد سال به دلیل سنگینی هوا بیشتر خود را نشان داده و خود سرما می تواند با تشدید خشکی پوست، شدت عوارض ناشی از آلودگی هوا را بیشتر نماید. بروز چین و چروک و پیری زودرس پوست به دلیل تولید رادیکال های آزاد در هوای آلوده بیشتر و سریعتر صورت می پذیرد. در موارد افزوده شدن آلاینده ها و کاهش ضخامت لایه ی ازون، ازدیاد اشعه ی ماورابنفش تابیده شده بر پوست می تواند به بروز سرطان های پوستی منجر شود.

در مورد موها نیز آسیب های گوناگونی از قبیل آلوده شدن سریع موها، تیره رنگ شدن و بدشکل شدن ساقه ی موها و خشکی و شکنندگی موها محتمل هستند و سرب موجود در هوای آلوده می تواند به ریزش موها منجر گردد.

از توصیات مفید در شرایط افزایش آلودگی هوا به موارد زیر می توان اشاره کرد:

عدم خروج از منزل و محیط کار بجز در در شرایط ضروری، استفاده مکرر و منظم از ضدآفتاب ها و تمدید مالیدن آنها به فواصل هر سه ساعت یک بار، پوشیدن لباس های با آستین بلند و یقه ی بسته و شلوارهای بلند به همراه پوشاندن سر با کلاه یا شال در مورد آقایان یا روسری و مقنعه در مورد خانم ها به همراه استفاده از عینک های آفتابی بزرگ که دور چشم ها را بخوبی بپوشانند، عدم استفاده از محصولات آرایشی از قبیل رژ گونه و سایه چشم و کرم پودرهای سنگین و چسبنده، کم کردن یا متوقف کردن تماس های فردی از قبیل دست دادن و روبوسی یا در آغوش گرفتن کودکان یا بوسیدن آنها، شستشوی مرتب سر و صورت با فرآورده های صابونی یا شامپوهای غیرمعطر، عدم استفاده از عطر و ادوکلن بخصوص در کسانی که زمینه ی اکزمای سرشتی یا “آتوپی” را دارند و عدم رنگ کردن، سشوار کشیدن یا برس کشیدن مکرر موها در این شرایط. خوردن مایعات فراوان و لبنیات تازه نیز می تواند اثرات مضر آلودگی هوا-بخصوص سرب معلق در هوا- را تقلیل دهد.