سیر تحریم ها و فشارهای جدید آمریکا برای وادارسازی ایران برای تن دادن به خواسته های زورگویانه کاخ سفید نتیجه عکس داد و غرب را با شرایط جدیدی از پیشرفت برنامه هسته ای ایران مواجه کرد. در چنین شرایطی مقامات غرب و آمریکا طرح جدیدی را تحت عنوان مبادله سوخت ۵/۳ درصدی در مقابل سوخت ۲۰ درصدی مطرح کرد. این موضوع تاحدودی به صورت تلویحی به معنای پذیرش حق غنی سازی ایران

اختصاصی بصیرت:غرب و آمریکا طی دو دهه، همه مولفه های قدرت شان را برای تغییر رفتار جمهوری اسلامی ایران به کار گرفتند؛ اما عنصر مقاومت در گفتمان ایرانیان، نتایج و توانایی های بی نظیری را در زمینه های مختلف به ویژه برنامه هسته ای نصیب ملت ایران کرد. از این رو، به تناسب اعمال قدرت و چالش سازی از سوی غرب و آمریکا برای جلوگیری از دستیابی به فناوری هسته ای شاهد نتایج زیر هستیم:

الف- حرکت ایران علی رغم فشارها همواره پیشرو بوده و موقعیت ایران در فرایند ده ساله به بالاترین سطح در فناوری صلح آمیز هسته ای رسیده است. گفتمان مقاومت، رکن اساسی و تعیین کننده در این حرکت بوده و سرعت برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران را به نقطه برگشت ناپذیری رسانده است. جمهوری اسلامی ایران امروز با استفاده از ظرفیت های بومی، تمام آنچه را که برای تولید چرخه سوخت هسته ای نیاز است در اختیار دارد، چنانچه کمیته تحریم های شورای امنیت سازمان ملل، در آخرین موضع گیری خود اعلام کرد که ایران علی رغم فشارها و تحریم های شدید به خودکفایی هسته ای رسیده است.

ب- به موازات پیشرفت ایران در این حوزه، به رغم این که دیپلماسی مهار و بازدارندگی ایران از سوی آمریکا و غرب تهاجمی و از موضع قدرت بوده، ولی در عمل انفعالی و عقب نشینانه بوده و در دستیابی به اهداف تعیین شده خود نسبت به برنامه هسته ای ایران بازمانده است. مروری مصداقی بر رویکردهای آمریکا درخصوص اصل و میزان برخورداری فناوری هسته ای این مسئله را روشن تر خواهد کرد.

۱-۱- رویکرد رد مطلق: اولین برخورد آمریکا با برنامه هسته ای ایران انکار و رد کردن هر نوع برخورداری ایران از برنامه هسته ای بوده است. در این زمینه کاخ سفید حتی حاضر به اینکه ایران نیروگاه هسته ای داشته باشد، نبود.

۲-۱- رویکرد تفکیک سازی نیروگاه هسته ای از سایر فعالیت ها: کاخ سفید از نیمه دوم سال ۱۳۸۲ برای اینکه ایران را وادار به تعلیق تمامی برنامه های هسته ای اش کند، رسماً اعلام کرد که برخورداری از نیروگاه هسته ای حق ایران است.

۳-۱- رویکرد پذیرش فراوری: زمانی که ایران در سال ۱۳۸۴ به جهت عدم پایبندی اروپایی ها بر توافقات خود با ایران و اصرار بر برچیدن برنامه هسته ای، پلمب های تعلیق فعالیت های هسته ای را شکست و کار خود را از نو آغاز کرد، آمریکا رویکرد گذشته خود را تغییر داد و طی توافقی با روس ها، برخورداری ایران از فناوری «تبدیل اورانیوم» در یوسی اف اصفهان را بلااشکال دانست.

۴-۱- رویکرد پذیرش محدود و مشروط: کشمکش آمریکا با ایران بر سر اینکه فراوری های uf6 در خاک ایران بلامانع ولی غنی سازی در خاک روسیه باید صورت گیرد تا سال ۸۶ طول کشید. اما آنها در این زمان سخن از پذیرش حق هسته ای ایران در محدوده uf6 مشروط به تعلیق موقت به میان آوردند.

۵-۱- رویکرد تبادل سوخت و پذیرش تلویحی غنی سازی ۵ درصدی: سیر تحریم ها و فشارهای جدید آمریکا برای وادارسازی ایران برای تن دادن به خواسته های زورگویانه کاخ سفید نتیجه عکس داد و غرب را با شرایط جدیدی از پیشرفت برنامه هسته ای ایران مواجه کرد. در چنین شرایطی مقامات غرب و آمریکا طرح جدیدی را تحت عنوان مبادله سوخت ۵/۳ درصدی در مقابل سوخت ۲۰ درصدی مطرح کرد. این موضوع تاحدودی به صورت تلویحی به معنای پذیرش حق غنی سازی ایران در نزد ناظران تلقی شد.

۶-۱- رویکرد پذیرش غنی سازی محدود: غرب و آمریکا برای تحمیل اراده خود برای تسلیم ایران به انتقال غنی سازی به خارج، تهدیدات و فشارهای مضاعفی وارد ساختند، اما آنچه از این کشمکش حاصل شد، بی اثر شدن مولفه های قدرت غرب بود، یعنی عدم شکنندگی گفتمان مقاومت سبب تغییر مجدد نظر غرب در خصوص برنامه هسته ای ایران شد. در این شرایط آنها ضمن ناخرسندی و ناامیدی از اثربخشی تحریم ها، تنها خواستار توقف غنی سازی ۲۰ درصد و انتقال ذخایر ۲۰ درصدی و تعطیلی فردو شدند.

در واقع فناوری هسته ای ایران علی رغم اقداماتی که غربی ها برای فلج ساختن آن به صورت علمیات پنهان و آشکار انجام داده اند، نه تنها توقفی نداشته بلکه در سایه سار مقاومت مردم و مسئولان کشورمان رو به پیشرفت نیز بوده است. به همین جهت به نظر می رسد به زودی باید منتظر انفعال بیشتر آمریکا و غرب در برابر برنامه هسته ای ایران باشیم.