منابع آمریکایی خبر دادند که آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی پنتاگون که «دارپا» نام دارد برنامه ای به نام X را برای توسعه توانمندی جنگ سایبری دفاعی آمریکا و به ویژه مقابله با توان سایبری ایران راه اندازی خواهد کرد.

اختصاصی بصیرت:نتایج مطالعات صورت گرفته توسط موسسه «پونمون» (Ponemon) که تحت حمایت شرکت چند ملیتی فناوری اطلاعات «هیولت پاکارد» است نشان دهنده افزایش غیرقابل کنترل حملات سایبری صورت گرفته علیه آمریکا است و آمریکا برای مقابله با این تهدید یکی از شرکت های هوافضا که کار اصلی آن تولید جنگنده و هلی کوپترها برای ارتش آمریکا است را به مقابله با طرح تهدید سایبری فراخوانده و ایران را یکی از تهدیدات سایبری آمریکا قلمداد کرده است. منابع آمریکایی خبر دادند که آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی پنتاگون که «دارپا» نام دارد برنامه ای به نام X را برای توسعه توانمندی جنگ سایبری دفاعی آمریکا و به ویژه مقابله با توان سایبری ایران راه اندازی خواهد کرد.

جنگ سایبر مهم تر از جنگ هسته ای!

جهان شبکه و شبکه جهانی اینترنت امروزه شکل مراودات بین المللی را تغییر داده است، اگر در گذشته دیپلماسی با مرجع دولتی اولویت و اهمیت داشت، اکنون ده ها نوع دیپلماسی از جنس دیپلماسی عمومی، دیپلماسی سایبر، دیپلماسی دیجیتال، تله دیپلماسی، دیپلماسی مجازی و… جایگزین آن شده اند و شاید از اهمیت آن نیز کاسته اند، به همین موازات واژه جنگ نیز با توسعه و تحدیدهایی مواجهه بوده است. واژه های جنگ سایبر، رایاجنگ، نبرد مجازی، سایبر تروریسم و… از جمله مهم ترین اصطلاحات این حوزه در عرصه بین الملل است، بنابراین جنگ سایبری می تواند بین دولت ها یا از برخی جهات حتی بین بازیگران غیردولتی اتفاق بیفتد. در این جنگ، هدایت دقیق و مناسب نیروها بسیار دشوار است، هدف می تواند نظامی، صنعتی، غیرنظامی یا حتی فضای سروری باشد که مطمئناً به مشتریان بسیاری خدمات ارائه می دهد.گسترش فضای سایبر و تغییر ماهیت فضاهای بین المللی به دلایل زیر است:

۱- به دلیل توسعه دولت الکترونیک در کشورهای پیشرفته بسیاری از تأسیسات دفاعی، خدماتی، بهداشتی از طریق رایانه های متصل به هم در شبکه اینترنت یا اینترانت صورت می گیرد و هرگونه اخلال و خرابکاری در این شبکه می تواند یک شهر و حتی یک کشور را با بحران مواجه کند.

۲-دولت- ملت ها که پیشتر با مرزهای نفوذناپذیر به عنوان تنها بازیگران عرصه روابط بین الملل امروزه تغییر ماهیت داده اند و مرزهای شان دارای گشودگی نفوذپذیری شده است که کنترل آن به سختی امکان پذیر است. این گروه های نفوذگر عبارتند از: کلاه سفید (هکرهای کلاه سفید متخصصان شبکه ای هستند که چاله های امنیتی شبکه را پیدا می کنند و به مسئولان گزارش می دهند)، کلاه سیاه (اشخاصی هستند که وارد کامپیوتر قربانی خود شده و به دستبرد اطلاعات، جاسوسی و یا پخش کردن ویروس و … می پردازند)، کلاه خاکستری (اشخاصی هستند که حد وسط دو تعریف بالا می شوند.)

کلاه صورتی (آدم های کم سوادی هستند که با چند نرم افزار خرابکارانه به آزار و اذیت بقیه اقدام می کنند.)

۳- قدرت سخت که شامل قدرت نظامی، اقتصادی، جمعیتی و منابع طبیعی است. برخی دیگر از ابعاد از جمله اتصال و ارتباط به شبکه های سایبری و نحوه تعامل مردم با این شبکه ها نیز افزوده شده که حتی در بسیاری از موارد دارای قدرت سرریزتری نسبت به دوره های پیشین است.

۴-در عرصه قدرت سخت هرگونه خرابکاری در تأسیسات و اماکن نظامی و اقتصادی از جانب یک کشور سبب شعله ور شدن جنگ نظامی و درگیری مسلحانه می شد، اما اکنون در جنگ سایبر اقدامات زیر علیه بسیاری از کشورها صورت می گیرد، ولی جنگ نظامی شروع نمی شود.

۱-۴- تغییر اطلاعات : در این روش نفوذگر(هکر) به دستکاری و تغییر اطلاعات می پردازد.

۲-۴- افزودن اطلاعات : در این روش نفوذگر اطلاعات اضافی بر اصل اطلاعات اضافه می کند.

۳-۴- وقفه : در این روش نوع نفوذگر سبب اختلال در شبکه و تبادل اطلاعات می شود.

۴-۴- شنود : در این روش نفوذگر می تواند به شکل مخفیانه از اطلاعات نسخه برداری کند.

۵-در عرصه های قدرت سخت پیشین وزارت خارجه تنها متولی ارتباط با خارج از کشور بود ولی اکنون وبلاگ ها، شبکه های اجتماعی به صورت غیرمحدود دیدگاه های سیاسی کشورها را منتشر می کنند که هم می تواند بر دیدگاه های مسئولان سیاست خارجی کشور متبوع اثر بگذارد و هم می تواند بر سیاست خارجی کشورهای دیگر اثرگذار باشد. وزارت دفاع تنها متولی نیروهای نظامی در هر کشوری است که مرزهای جغرافیایی را برای مقابله با تهدیدات کنترل می کند، اما در فضای سایبر این قدرت وزارت دفاع به شدت محدود شده و حصارها از بین رفته و آسیب زدن به زیرساخت ها و افراد متبوع هر کشور از طریق سایبر نامحدود شده است. ویژگی ها و اهمیت ویژه جنگ سایبر در برخی از کشورها مانند روسیه، آمریکا و چین سبب شده است که این نوع جنگ را در رتبه بندی از نظر اهمیت دقیقاً پس از جنگ هسته ای قرار می دهند. مشاورعالی امنیتی ضدتروریسم پیشین ایالات متحده اعلام کرد که آمریکا باید خود را برای مقابله با یک جنگ تمام عیار سایبری که می تواند در ۱۵ دقیقه برای ایالات متحده بسیار مرگبار و مخرب باشد، آماده کند.«ریچارد کلارک» مشاور عالی ضدتروریسم آمریکا در دو دوره ریاست جرج بوش و بیل کلینتون اعلام کرد: آمریکا توانایی لازم برای مقابله با تلاش تروریست ها جهت دستیابی به سیستم رایانه ای ایالات متحده را ندارد و این موضوع ممکن است به فاجعه «پرل هاربر الکترونیکی» در ایالات متحده منجر شود.

۶- در زمان نه چندان دور افکار عمومی داخلی و خارجی بر تصمیمات وزارت خارجه و وزارت دفاع و دیگر نهادها دارای اثر آنچنانی نبود، اما با گسترش شبکه های اجتماعی و جامعه شبکه ای این فرصت مهیا شده است که افکار عمومی بسیار سیال سایبر که محدوده و قلمرو جغرافیایی آن نامشخص است به سرعت بر تصمیمات دولت ها اثر بگذارد.|

چرا آمریکا از جنگ سایبری هراس دارد؟

– جنگ سایبری به بازیگران این امکان را می دهد که بدون توسل به سلاح های پیشرفته نظامی، به اهداف سیاسی و راهبردی خود دست یابند.

– فضای مجازی به بازیگران کوچک و کم اهمیت قدرت غیرواقعی می دهد، این در حالی است که عموماً آمریکا با قدرت های بزرگ مواجه است و با آنان پیمان های راهبردی امضاء می کند.

– با استفاده از آدرس (IP)اشتباه، سرورهای خارجی و اسامی مستعار، مهاجمان می توانند در عین ناشناس بودن و مصونیت نسبی، برای مدت کوتاهی فعالیت کنند و آمریکا توان شناسایی و ره گیری آنان را ندارد.

– آمریکا به دلیل بهره گیری از شبکه گسترده اینترنتی در تمام امور خدماتی، آموزشی، تأمین مایحتاج و حتی تسلیحاتی در فضای مجازی، مرزهای بین نظامی و غیرنظامی و نیز فیزیکی و مجازی را از میان برداشته است. از این رو خرابکاری و مقابله و تهدید این شبکه برای هر فرد و گروهی امکان پذیر است.

– میادین سنتی نبرد مانند زمین، هوا، دریا و فضا، اکنون تا اندازه زیادی به فضای سایبر نیز وابسته شده اند و آمریکا خود تصریح دارد که فضای مجازی «پنجمین میدان نبرد» است، اما قدرت اول در این منطقه نیست.

– در فضای مجازی، اقدامات شبه جنگی به احتمال زیاد همراه با سایر اشکال زور و منازعه رخ می دهد. اما، روش ها و ابزارهای جنگ سایبری قطعاً متفاوت از سایر جنگ ها خواهد بود. نیروهای منازعه در آن از محدودیت سرزمینی برخوردار نیستند.

انواع حملات سایبری به آمریکا

بیشتر حملات سایبری علیه سازمان های آمریکایی شامل کدهای مخرب، محرومیت از ارائه خدمات، دستگاه های به سرقت رفته و یا ربوده شده و یا کارمندان داخلی بدخواه است.مطالعه صورت گرفته در سال ۲۱۰۲ نشان داده است که سازمان های آمریکایی به طور متوسط هر هفته شاهد ۱۰۲ حمله سایبری موفقیت آمیز هستند که این میزان با ۷۲ حمله سایبری در هفته که سال ۲۰۱۱ گزارش شده و همچنین ۵۰ حمله سایبری در هفته که در سال ۲۰۱۰ به ثبت رسیده، قابل قیاس نیست.بررسی سازمان های آمریکایی که هدف حملات سایبری موفقیت آمیز قرار گرفته اند نیز نشان می دهد که این حملات به طور متوسط ۹/۸ میلیون دلار به این سازمان ها خسارت وارد کرده که این میزان خسارت شش درصد بیشتر از خسارات ثبت شده در سال ۲۰۱۱ و ۳۸ درصد بیشتر از خسارات ثبت شده در سال ۲۰۱۰ است.سرقت اطلاعات از سازمان های آمریکایی برابر با ۴۴ درصد گزارش شده و این در حالی است که بهره وری از دست رفته این نهادها برابر با ۳۰ درصد بوده است.

ترسیم وضعیت آمریکا پس از حملات سایبری

در گزارش هایی که در آمریکا تهیه شده است وضعیت آمریکا پس از یک حمله سایبری گسترده از سوی گروه های دولتی و غیردولتی به شکل زیر ترسیم شده است:

۱- اگر این حمله با نفوذ به یکی از رایانه های شبکه کامپیوترهای پنتاگون آغاز شود، سرویس های اینترنتی از درون فرو خواهند ریخت و گزارش ها از آتش گرفتن پالایشگاه های نفت و انفجارها در فیلادلفیا و هوستون، خرابی سیستم های کارخانه های شیمیایی و آزاد شدن ابر کشنده ای از کلر خبر خواهند داد.۲- در صورت وقوع این حمله، کنترل ترافیک هوایی آسمان آمریکا به هم ریخته و شاهد برخورد قطارها با یکدیگر در شهرهایی همچون نیویورک، واشنگتن و لس آنجلس خواهیم بود. ۱۵۰ شهر در خاموشی فرو خواهد رفت و ده ها هزار آمریکایی در اثر تخریب های به وجود آمده از این حمله سایبری که قابل مقایسه با یک بمب اتمی در قدرت انهدام است، از بین خواهند رفت و حتی یک تروریست یا سرباز ایالات متحده را در داخل آمریکا درگیر خود نخواهد کرد.

ناتوانی آمریکا در مقابله با جنگ سایبری

آمریکا برای مقابله با جنگ سایبری و همچنین دیپلماسی سایبر، فرماندهی سایبری آمریکا را ایجاد کرد و مدیریت آن را بر عهده آژانس امنیت ملی آمریکا گذاشت که وظیفه طراحی، خرید و نگهداری زیرساخت های ارتباطی وزارت دفاع و همچنین سایر وازرتخانه ها را بر عهده دارد.هدف از تأسیس فرماندهی سایبری ایالات متحده آمریکا، طراحی، رصد، ایجاد هماهنگی و اجرای عملیات مورد نظر آمریکا در فضای سایبر است.تأمین امنیت مداوم و دفاع از شبکه های اطلاعاتی و دفاعی پنتاگون و همچنین حمایت و پشتیبانی از سایر منابع فضای سایبری نیز بر عهده این فرماندهی است.

در ماه های اخیر حملات سایبری متعددی به مراکز اقتصادی آمریکا و کشورهای دوست آمریکا صورت گرفته است، اما از آنجایی که تیم های سایبری از شناسایی منابع حملات ناتوان بوده اند آن را مانند اتهامات دیگر به ایران نسبت داده اند.یک کارشناس مرکز تحقیقات استراتژیک و بین المللی واشنگتن گفت: مقامات آمریکایی با وجود شک و تردید، اما ایران را عامل حملات سایبری آگوست گذشته علیه بانک های آمریکایی می دانند.وی به خبرگزاری فرانسه گفت: این اعتقاد به صورت عمومی (در میان مقامات آمریکایی) وجود دارد که ایران، عامل این حملات است.«لئون پانه تا» وزیر دفاع آمریکا هم با اعلام اینکه تهدیدات سایبری از طرف ایران افزایش یافته تهدید کرد واشنگتن به حملات سایبری به شدت واکنش نشان خواهد داد.وزیر دفاع آمریکا به تازگی نیز گفته بود یک ویروس الکترونیکی شبکه های رایانه ای شرکت نفت «آرامکو» عربستان سعودی را مورد هدف قرار داد که منجر به توقف ۳۰۰ هزار دستگاه کامپیوتر شد.