شهر وین در هفته گذشته میزبان پنجمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ بود و در این دور کار نگارش متن پیش‌نویس توافقنامه جامع هسته‌ای آغاز شد و قرار است این شهر ۱۱ تیر ماه برای ششمین بار میزبان این مذاکرات باشد. شهر وین در هفته‌ای که گذشت برای پنجمین بار میزبان مذاکرات ایران و گروه ...
شهر وین در هفته گذشته میزبان پنجمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ بود و در این دور کار نگارش متن پیش‌نویس توافقنامه جامع هسته‌ای آغاز شد و قرار است این شهر ۱۱ تیر ماه برای ششمین بار میزبان این مذاکرات باشد.
شهر وین در هفته‌ای که گذشت برای پنجمین بار میزبان مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ درباره گام پایانی توافقنامه ژنو در طی پنج ماه اخیر بود.
در همین راستا محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به همراه سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی، مجید تخت‌روانچی معاون اروپا و آمریکا و حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه، داوود محمدنیا مشاور وزیر خارجه، محمد امیری مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی و پژمان رحیمیان مدیر کل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی، اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ساعت ۸ صبح دوشنبه ۲۶ خرداد ماه تهران را به مقصد وین ترک کرد و البته همچون مذاکرات وین چهار، یک تیم از مشاوران حقوقی از جمله امیرحسین زمانی‌نیا و جمشید ممتاز نیز تیم مذاکره کننده ایرانی را همراهی کردند.
ظریف قبل از عزیمت به وین در هواپیما و در جمع خبرنگاران به علاقه‌مندی طرفین نسبت به نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع هسته‌ای اشاره کرد و در ارزیابی بازی فوتبال ایران و نیجریه گفت که انشاءالله این بازی را می‌بریم.
او در طی پرواز و در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره اینکه آیا امروز نگارش متن پیش نویس آغاز خواهد شد؟ پاسخ داد که یقینا نگارش پیش نویس از امروز آغاز نمی‌شود و اعلام کرد که بعد از دیدارش با اشتون بر سر میز ناهار، قرار است نشست سه جانبه‌ای بین ایران، آمریکا و کاترین اشتون در وین برگزار شود.
ظریف همچنین در ابتدای ورود به فرودگاه وین نسبت به اینکه طرف مقابل با واقع بینی وارد مذاکرات شود، ابراز امیدواری کرد و گفت در صورتی که طرف مقابل واقع بین باشد، حصول توافق امکانپذیر است.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران ظهر دوشنبه ساعت ۱۳ به وقت محلی در دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین میزبان کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود و دو طرف به مدت حدود ۲ ساعت و نیم بر سر میز ناهار به رایزنی درباره این دور از مذاکرات و نحوه آغاز و هماهنگی‌های اولیه پرداختند. ظریف که در بدو ورود به فرودگاه گفته بود شاید این دور نشست عمومی با حضور ۱+۵ برگزار نشود، پس از رایزنی با اشتون در جمع خبرنگاران اعلام کرد که سه‌شنبه ظهر جلسه عمومی به ریاست او و اشتون و با حضور اعضای ۱+۵ در وین برگزار و البته نشست‌های فنی و دوجانبه نیز برگزار خواهد شد.
نشست سه جانبه ایران، آمریکا و کاترین اشتون با حضور محمدجواد ظریف، ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه آمریکا و کاترین اشتون در هتل پله کوبورگ شهر وین (محل استقرار روسای هیأت‌های ایران و ۱+۵) در ساعت ۱۶ به وقت وین برگزار و دو ساعت و نیم به طول انجامید و این اولین باری بود که ویلیام برنز در چنین نشستی با ظریف و اشتون حضور می‌یافت. البته ویلیام برنز به همراه وندی شرمن و دیگر اعضای تیم آمریکایی دوشنبه و سه‌شنبه ۱۹ و ۲۰ خرداد ماه در شهر ژنو و در راستای رایزنی‌های ایران و برخی از اعضای ۱+۵ قبل از مذاکرات وین، با سید عباس عراقچی و هلگا اشمیت به مدت حدود ۱۲ ساعت به رایزنی پرداخت.
البته ویلیام برنز سه‌شنبه صبح وین را ترک کرد و شرمن همچون قبل ریاست هیأت آمریکایی در این مذاکرات را عهده‌دار بود. عراقچی هم درباره حضور برنز در رایزنی‌های سه جانبه عنوان کرد: رئیس هیأت آمریکایی خانم شرمن است و ایشان در مذاکرات حضور دارد. دوشنبه برای یک جلسه سه جانبه آقای برنز به هیأت آمریکایی ملحق شد و حضور ایشان مفید بود و ممکن است در آینده این تکرار شود و هر گاه نیاز باشد ممکن است ایشان مجدد به هیأت آمریکایی اضافه شوند.
پس از نشست سه جانبه ایران، آمریکا و اشتون اخباری در رسانه‌ها منتشر شد، مبنی بر اینکه ایران و آمریکا در این نشست دو ساعت و نیمه درباره عراق گفت‌وگو کرده‌اند که سید عباس عراقچی عنوان کرد که در این باره گفت‌وگویی نشده و البته محمدجواد ظریف نیز اعلام کرد که گفت‌وگویی صورت نگرفته، ولی اشاره‌ای به تحولات عراق شده است.
*تب و تاب فوتبال ایران و نیجریه در وین
دوشنبه شب، اولین شب حضور ظریف و تیم مذاکره کننده هسته‌ای در وین با بازی فوتبال ایران و نیجریه همزمان شد و تب و تاب فوتبال به وین هم رسید و ظریف و تیم مذاکره کننده به همراه خبرنگاران ایرانی و اعضای سفارت و دیپلمات‌های ایرانی در محل دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی به تماشای بازی پرداختند.
* آغاز پنجمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵/ هیأت‌ها در تیررس دوربین‌ها
رایزنی‌های سه‌شنبه، با ملاقات هیأت روس به ریاست سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در گروه ۱+۵ با سید عباس عراقچی معاون زیر خارجه آغاز شد و ریابکوف بعد از این دیدار عنوان کرد که رایزنی‌اش با عراقچی عالی و سازنده بوده و نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع تقریبا شروع شده است.
پس از آن محمدجواد ظریف برای دیدار با یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راهی مقر آژانس در شهر وین شد و همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین انتظارات کشورمان پیرامون وظایف آژانس از مهمترین موضوعات مطرح شده در این دیدار بود.
پنجمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ به ریاست ظریف و اشتون ساعت ۱۲ ظهر سه‌شنبه به وقت محلی رسما آغاز شد و ریاست هیأت آمریکایی بر عهده وندی شرمن بود و حدود ۹۰ دقیقه به طول انجامید و از آن پس رایزنی‌ها از سازمان ملل به هتل محل اقامت هیأت‌ها منتقل شد و البته خبرنگاران همچون دوره‌های قبل فقط در لابی هتل حضور داشتند و هیچ خبرنگار و تصویربرداری قادر به ورود به محل مذاکرات نبود. گهگاهی که رئیس یا اعضای هیأت‌ها وارد هتل شده یا خارج می‌شدند خبرنگاران به دنبالش می‌رفتند تا شاید خبری به دست بیاورند که اغلب نتیجه‌ای را در برنداشت و گهگاهی سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه، وانگ چون نماینده چین در ۱+۵ و یکی دو بار هم نیکلا دوریویر نماینده فرانسه اظهارنظرهای کوتاهی می‌کردند و گاهی هم بدون هیچ اظهارنظری رد می‌شدند.
هر یک از اعضای هیأت ایرانی و حتی برخی از کارمندان سفارت و نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در وین که به هتل تردد داشتند، در تیررس تصویربرداران خارجی مستقر در هتل بودند و اغلب آنها نمی‌دانستند که آیا از اعضای تیم هستند یا نه، تنها فیلم و عکس می‌گرفتند.
عصر همان روز نیز ظریف و اشتون به مدت یک ساعت و نیم به صورت دوجانبه رایزنی کردند و همزمان نیز دو نشست کارشناسی در سطح فنی و حقوقی بین ایران و ۱+۵ برگزار شد.
ساعات پایانی سه‌شنبه سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران و عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای در محل خبرنگاران در «آستریا سنتر» و در جمع خبرنگاران ایرانی به تشریح روند مذاکرات پرداخت و با بیان اینکه فضا مثبت است، از احتمال آغاز نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع هسته‌ای از روز چهارشنبه خبر داد و گفت که آغازین رایزنی روز چهارشنبه در سطح معاونان ظریف و اشتون خواهد بود و البته نشست‌های سه جانبه‌ای نیز با حضور معاونان ظریف و اشتون و برخی از اعضای ۱+۵ نیز صورت خواهد گرفت.
وی همچنین عنوان کرد که تا دستیابی به توافق فاصله داریم.
چهارشنبه رایزنی‌های فشرده در سطح معاونان ظریف و اشتون و همچنین نشست‌های سه جانبه با حضور معاونان وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هتل پله کوبورگ برگزار و ۱+۵ نیز به رایزنی‌های داخلی پرداختند و تیم مذاکره کننده ایرانی نیز جلسات و مشورت‌های داخلی داشتند.
وانگ چون نماینده چین که علاقه وافری به گل‌های هتل پله کوبورگ داشت و به محض ورود با تلفن همراهش از گل‌ها عکس و فیلم می‌گرفت و روزانه یک بار در جمع خبرنگاران چینی به سوالات آنها پاسخ می‌داد و پس از آن همان‌ها را به خبرنگاران خارجی می‌گفت، در جمع خبرنگاران فضای مذاکرات را خوب خواند و گفت که طرفین مصمم هستند که توافق جامع هسته‌ای تا قبل از ۲۹ تیر ماه حاصل شود.
*اعلام آغاز نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع هسته‌ای از زبان ظریف
همه منتظر خبر اما بی خبر از اینکه در طبقات بالای هتل پله کوبورگ چه می‌گذرد. عصر شد و ظریف برای حضور در مراسم تجلیل از پزشکان ایرانی و اتریشی که به درمان جانبازان هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران پرداختند، به هتل ماریوت (مقابل هتل پله کوبورگ) آمد و آنجا بود که رسما اعلام کرد کار نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع تحت عنوان «برنامه اقدام مشترک جامع» تقریبا آغاز شده است. وزیر خارجه البته یادآو شد که روند کار به کندی صورت می‌گیرد.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین طی سخنانی در جمع پزشکان ایرانی و اتریشی تصریح کرد: امروز آماده‌ایم به دنیا ثابت کنیم که علیرغم همه دروغ‌ها، تبلیغات و همه ایران هراسی‌هایی که توسط هیچگاه به دنبال سلاح هسته ای نخواهد بود.
* رایزنی‌های فشرده در سومین روز مذاکرات وین
صبح پنجشنبه ظریف و اشتون برای دومین بار بعد از آغاز پنجمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ در هتل پله کوبورگ به صورت دوجانبه به رایزنی پرداختند که حدود ۲ ساعت و نیم به طول انجامید. ظریف و اشتون علاوه بر ناهار کاری که روز دوشنبه و پیش از آغاز مذاکرات ایران و ۱+۵ در شهر وین داشتند، سه‌شنبه نیز حدود یک ساعت و نیم به رایزنی دوجانبه پرداخته بودند.
پس از رایزنی ظریف و اشتون، مشورت‌های داخلی بین اعضای گروه ۱+۵ و همچنین رایزنی‌های داخلی بین تیم ایرانی صورت گرفت.
در این میان یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده هسته‌ای به خبرنگار فارس گفت که به دلیل پیچیده بودن موضوعات و اختلاف نظرهایی که محمدجواد ظریف نیز به آن اشاره کرد، روند نگارش متن به کندی پیش می‌رود و هنوز چیزی نهایی نشده است.
بعدازظهر پنجشنبه نیز عراقچی و اشمیت به رایزنی پرداختند و کماکان رایزنی‌های داخلی بین اعضای ۱+۵ در جریان بود و هیأت مذاکره کننده ایرانی نیز به مشورت‌های داخلی پرداخت.
اواخر پنجشنبه شب بود که منابع مطلع در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از برگزاری دور بعدی مذاکرات ایران و ۱+۵ در شهر وین و از دوم ژوئیه (۱۱ تیر ماه) خبر دادند.
* چهارمین روز مذاکرات/ششمین دور مذاکرات از ۱۱ تیر ماه در وین
ساعت ۱۰:۳۰ صبح جمعه و در چهارمین روز مذاکرات ایران و ۱+۵ رایزنی‌ها در سطح معاونان ظریف و اشتون آغاز شد.
یک دیپلمات ایرانی نزدیک به تیم مذاکره کننده هسته‌ای در همین زمینه به خبرنگار فارس گفت که پیشرفت کار خوب است و البته به دلیل پیچیدگی موضوع، کار به کندی پیش می‌رود و تصریح کرد که تیم ایران بر مواضع خود محکم ایستاده است.
آنگونه که این دیپلمات عنوان کرد میزان مواردی که مورد نگارش قرار گرفته در مقایسه با روز چهارشنبه بیشتر بوده است.
یکی از دیپلمات‌های ایرانی نزدیک به تیم مذاکره کننده هم به خبرنگار فارس گفت که دور بعدی مذاکرات در وین (ششمین دور) به ریاست ظریف و اشتون خواهد بود و احتمالا تا ۲۹ تیر ماه به طول بینجامد.
بعدازظهر نیز نشست دوجانبه‌ای با حضور ظریف و اشتون برای سومین بار طی این چند روز برگزار و بعد از آن معاونانشان به رایزنی پرداختند.
ظریف در پایان این مذاکرات در جمع خبرنگاران ایرانی حضور یافت و اعلام کرد که هنوز هم معاونان وی و کاترین اشتون مشغول رایزنی درباره مقدمه متن «برنامه اقدام مشترک جامع» هستند.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه اختلاف نظر درباره محتوا و نحوه نگارش وجود دارد، خاطرنشان کرد: در موضوعات اساسی به تفاهم نرسیدیم.
وی با بیان اینکه حدود ۱۰ ساعت به طور مشترک بر روی متن کار شد، عنوان کرد: البته هنوز نمی‌توانیم بگوییم متن مشترکی وجود دارد. در بعضی موارد ممکن است روی قسمت‌هایی از متن توافق وجود داشته باشد، اما در بسیاری از موارد، اختلاف نظر هم در مورد محتوا و هم در مورد نحوه نگارش وجود دارد.
رئیس تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران همچنین گفت: از روز دوم ژوئیه (۱۱ تیر ماه) به وین خواهیم آمد و تا زمانی که مذاکره نیاز و مفید باشد مذاکره را ادامه می‌دهیم تا به نتیجه برسیم. امیدواریم با واقع بینی طرف مقابل به نتیجه دست یابیم. ایران هم حسن نیت خود را نشان داده است و آژانس امروز اعلام کرد ایران به تعهداتش عمل کرده است و هم جدیت و پایداری خود بر حقوقمان را نشان دادیم.
ظریف و تیم مذاکره کننده ایرانی پس از پایان این دور از مذاکرات به تهران بازگشت تا ۱۱ تیر ماه برای ششمین بار به وین بازگردد و در صورت واقع بینی طرف مقابل امکان دستیابی به توافق جامع هسته‌ای فراهم شود.
لازم به ذکر است، ایران و گروه ۱+۵ پیش از این چهار دور در وین به رایزنی پرداختند و در سه دور اول تمام موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران مورد گفت‌وگو قرار گرفت و در چهارمین دور مذاکرات که ۲۴ تا ۲۶ اردیبهشت ماه در شهر وین برگزار شد قرار بود کار نگارش این پیش نویس آغاز شود که به دلیل زیاده‌خواهی‌های طرف مقابل پیشرفت محسوسی در این زمینه حاصل نشد.
پس از آن بود که ظریف و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روزهای پنجم و ششم خرداد ماه در شهر استانبول به گفت‌وگو پرداختند و البته در روز ششم نیز نشست کارشناسی به ریاست حمید بعیدی‌نژاد و استفان کلمنت دستیار ارشد اشتون برگزار شد.بعد از این رایزنی دو روزه عراقچی از برگزاری نشست‌های فنی و سیاسی تا قبل از دور پنجم مذاکرات در وین خبر داد و ظریف هم گفت که قرار است نشست کارشناسی ایران و ۱+۵ در حاشیه نشست فصلی شورای حکام آژانس در وین برگزار شود که این نشست روزهای ۱۴ و ۱۵ خرداد ماه در وین برگزار شد.
رایزنی‌های هیأت ایرانی و آمریکایی روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هفته گذشته (۱۹ و ۲۰ خرداد) در شهر ژنو برگزار و طرفین در حدود ۱۲ ساعت به گفت‌وگو پرداختند و ۲۱ خرداد ماه نیز تیم مذاکره کننده ایرانی و فرانسوی بر سر میز ناهار در محل دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در ژنو به گفت‌وگویی سه ساعت و نیمه پرداختند و البته نماینده فرانسه در این دور از مذاکرات تغییر کرد و به جای ژاک اودیبر که به کاخ الیزه نقل مکان کرد، این بار نیکلا دوریویر با عراقچی و روانچی به گفت‌وگو پرداخت.هیات‌های ایران و روسیه نیز چهارشنبه شب (۲۱ خرداد ماه) در رم با یگدیگر به گفت‌وگو پرداختند و هیأت آلمانی به ریاست هانس دیتر لوکاس مدیرکل سیاسی وزارت خارجه آلمان و نماینده این کشور در ۱+۵ روز یکشنبه ۲۵ خرداد ماه در تهران با سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی در محل وزارت خارجه ایران به مدت ۲ ساعت به گفت‌وگو نشست و در پایان این گفت‌وگوها عراقچی گفت که در این نشست طرفین بر ضرورت آغاز نگارش متن توافق نهایی در مذاکرات وین ۵ تأکید کردند.
وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵ (آلمان، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آمریکا) به همراه کاترین اشتون سوم آذرماه سال گذشته (۱۳۹۲) در خصوص برنامه هسته‌ای ایران به توافقی تحت عنوان «برنامه اقدام مشترک» دست یافتند که از ۳۰ دی ماه وارد مرحله اجرا شد و ۲۹ تیرماه زمان پایان شش ماهه گام اول توافقنامه ژنو است.
در مقدمه برنامه اقدام مشترک آمده است: «هدف این مذاکرات رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هسته‌ای ایران کاملاً صلح آمیز باقی خواهد ماند. ایران اعلام می‌نماید تحت هیچ شرایطی به دنبال دستیابی یا گسترش سلاح هسته‌ای نیست. راه حل جامع مذکور مبتنی بر این اقدامات اولیه بوده و به یک گام نهایی منجر خواهد شد که دوره زمانی آن مورد توافق قرار گرفته و به رفع نگرانی‌ها می‌انجامد. این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره گیری از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردار شود. این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی و اقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای می‌باشد. این راه حل جامع به مثابه یک مجموعه منسجم خواهد بود که هیچ بخشی از آن مورد توافق قرار نمی‌گیرد مگر آنکه در مورد تمامی بخش‌های آن توافق حاصل شود. این راه حل جامع شامل یک فرایند متقابل و قدم به قدم می‌باشد و به رفع همه جانبه تمامی تحریم‌های شورای امنیت، تحریم‌های چندجانبه و تحریم‌های ملی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران می‌انجامد.»
به نکات زیر توجه کنید