در جنگ سوریه و پس از آن حمله تروریست‌های داعش به عراق نقش نیروهای مردمی‌بسیار قابل توجه است. چند سال پیش بود که مقامات دولت سوریه با الهام گرفتن از الگوی نیروی مقاومت بسیج در ایران، اقدام به راه‌اندازی ارتشی مردمی‌به نام “جیش الشعبی” در سوریه کردند که این ابتکار بلافاصله تاثیر خود را در مهار و شکست فتنه تروریست‌ها و حامیان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آنها در این کشور نشان داد. کارشناسان نظامی‌می‌گویند با تشکیل این یگان‌های مردمی، روحیه، جسارت و تحرک قابل ملاحظه‌ای درکالبد ارتش سوریه دمیده شده است.

تشکیل ارتش مردمی‌در سوریه الگوبرداری از بسیج مردمی‌در جمهوری اسلامی‌بود.  تمام اقشار ملت سوریه اکنون دست در دست هم، به مانند “ید واحد” عمل کرده و از ارتش ملی خود و رهبری بشار اسد و خط مقاومت حمایت می‌کنند. تجربه انقلاب اسلامی‌و نقش بسزای نیروی مردمی‌بسیج برای سوریه تجربه‌ای بزرگ و ارزشمند است. نیروهای دفاعی مردمی‌سوریه متشکل از گروه‌های مردمی‌شیعه، سنی، علوی و مسیحی است که با توجه به مناطق مختلف این کشور شکل گرفته‌اند.

جوانان و نیروهای داوطلب برای دفاع از نظام سوریه زیر نظر دولت در مناطق مختلف آموزش‌های نظامی‌را دیده و مسلح شده‌اند. به عنوان مثال امنیت محله زینبیه نیز با جیش الشعبی و نیروهای داوطلب است که با توجه به حضور شیعیان در آن منطقه، جوانان شیعه در آنجا با برپایی ایست بازرسی، امور امنیتی را به دست گرفته‌اند. این جوانان تامین امنیت حرم حضرت زینب(س) و حرم حضرت رقیه(س) را نیز به عهده گرفته‌اند و در این راستا درب این حرم‌ها با توجه به شرایط در ساعات خاصی بسته می‌شود.

سپردن امنیت بخشی از شهرها به نیروهای مردمی‌و بسیجی این فرصت را برای ارتش سوریه فراهم کرده تا بتواند با نیروهای بیشتری در صحنه‌های درگیری با تروریست‌ها ظاهر شوند و به پیروزی‌های بسیاری برسند.

یکی از دلایلی که کشورهای غربی به ویژه آمریکا اقدام به حمله نظامی‌به سوریه نکرند این بود که حمله هوایی به سوریه به‌تنهایی کافی نبوده و اگر ناتو یا آمریکا بخواهد کار مؤثری انجام دهد بعد از حمله هوایی باید با استفاده از نیروی زمینی خود را تثبیت کند. با وجود نیروی دفاع مردمی‌بسیج در سوریه که سبب برتری میدانی حکومت و دولت سوریه شده است ، بنابراین حمله به سوریه ریسکی بزرگی است.

مردم مناطق آزادشده در سوریه نخواستند که تروریست‌ها به آن مناطق بازگردند و دوباره منطقه آنها محل درگیری میان ارتش و تروریست‌ها شود، لذا مردم از نیروی بسیج مردمی‌پشتیبانی می‌کنند و نام آن را «نیروی دفاع مردمی» گذاشته‌اند. گسترش نیروی دفاع مردمی‌موجب تثبیت مناطق پاکسازی شده توسط ارتش شده است. همچنین شواهد حاکی است پس از ورود مستقیم کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در حمایت از تروریست‌ها و رسمیت بخشیدن به موجودیت آنها، مقاومت مردمی‌در برابر معارضین نیز افزایش یافت.

در عراق نیز در روزهای اخیر نیروهای بسیج مردمی‌نقش بسیار مهمی‌در جلوگیری از پیشروی تروریست‌ها داشته‌اند. فتوای جهاد آیت‌الله سیستانی و علمای سنی عراق سبب ایجاد شوری عظیم در مردم شده است و جوانان عراقی گروه گروه به سوی مناطق درگیری در حال اعزام هستند. در این میان نقش سپاه بدر و جیش‌المهدی عراق و دیگر گروه‌های نظامی‌مردمی‌بسیار مهم است. تفکر بسیجی که از جمهوری اسلامی‌الگوبرداری شده، امروز به عامل دفع تروریست‌های داعش در عراق تبدیل گشته است.

به حقیقت می‌توان گفت، استفاده سوریه و عراق از تجربه تشکیل نیروی مردمی‌جمهوری اسلامی‌ایران، که متشکل از نیروهای داوطلب است، نقش موثری در سرکوب شورشیان و تروریست‌ها داشته و سبب عقب‌نشینی مهاجمان شده است.

دخالت و حضور مردم در قالب تفکر بسیجی در تامین امنیت و مشارکت در حکومت توانسته راه‌گشای درگیری‌های اخیر در سوریه و عراق باشد و با حضور مردم قطعا تروریست‌ها و گروه‌هایی که توسط برخی کشورها و در راستای خواست آمریکا مسلح شده‌اند با شکست مواجه خواهند شد.