طرح «جهان علیه خشونت» که حدود ۶ ماه پیش در سازمان ملل و با پیشنهاد ایران تصویب شد، امروز در شرایط خشونت بار منطقه تنها راه برای پایان دادن به خشونت‌ها در عراق به نظر می‌رسد.

«به نام جمهوری اسلامی ایران…» آخرین بخش سخنرانی حسن روحانی در اولین حضورش در سازمان ملل متحد بسیاری از کارشناسان را به فکر فرو برد.

رئیس‌جمهور که سراسر سخنرانی‌اش را مبارزه با خشونت و افراطی‌گری در جهان و تاکید بر این موضوع گذرانده بود، در بخش آخر با ادبیات بالا، خبر از طرح ایران برای مبارزه با خشونت و افراط گرایی داد؛ طرحی که امروز و در شرایطی که گروه تروریستی داعش به صورت جدی در همسایه غربی‌مان فعال شده می‌تواند ابتکار عمل را به ایران بدهد.

ابتکار ایرانی برای مبارزه با خشونت

حسن روحانی در اولین سخنرانی خود در سازمان ملل متحد سعی کرد جدیت ایران در مبارزه با خشونت و افراطی گری را به نمایش بگذارد.

اما روحانی برای مجمع عمومی سازمان ملل یک طرح غافلگیرکننده هم داشت، طرحی که شاید امروز اهمیت آن بیش از پیش مشخص شود.

رئیس‌جمهور در سخنرانی‌اش گفت: سال‌ها، یک صدای مسلط پیاپی شنیده شده است که «گزینۀ جنگ روی میز است»، اما امروز بگذارید در برابر این سخن ناکارآمد و غیرقانونی بگویم: «صلح در دسترس است.»

روحانی ادامه داد: پس به نام جمهوری اسلامی ایران در گام نخست پیشنهاد می‌کنم طرح «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» در دستور کار سازمان ملل متحد قرار گیرد و همۀ دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و نهاد مدنی تلاش‌های جدیدی را برای سوق دادن جهان به این سو سامان دهند.

وی تصریح کرد: باید به جای گزینه ناکارآمد «ائتلاف برای جنگ» در مناطق مختلف جهان به «ائتلاف برای صلح پایدار» در سراسر جهان اندیشید.

رئیس‌جمهور در پایان تاکید کرد: امروز جمهوری اسلامی ایران شما و همه جامعه جهانی را به برداشتن گامی فراپیش می‌خواند؛ دعوتِ «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری». ما باید بپذیریم و بتوانیم در اینجا افقی را بگشاییم که درآن به جای جنگ، صلح، به جای خشونت، مدارا، به جای خونریزی، پیشرفت، به جای تبعیض، عدالت، به جای فقر، برخورداری و به جای استبداد، آزادی در سراسر جهان بهتر دیده شود.

تدوین یک قطعنامه با اجماع بالا

اما طرح رئیس جمهور در سازمان ملل پس از نزدیک به سه ماه به صورت پیش نویس طرحی پیشنهادی برای تصویب در مجمع عمومی سازمان ملل آماده شد.

طرح رئیس جمهور که حالا دیگر سعی می‌کرد تنها یک پیشنهاد در سخنرانی یکی از اعضای سازمان ملل نباید، موارد مختلفی در خود جای داده بود.

در پیش‌نویس این طرح که دارای ۱۴ بند بود و در آن مواردی نظیر محکوم کردن کشتار غیرنظامیان، کودکان و زنان در حوادث خشونت بار، حمله به اماکن مذهبی و تاریخی و تخریب آنها، خشونت علیه زنان و خشونت‌های فرقه‌ای دیده می‌شد.

ایران در این طرح بر حضور همه‌جانبه کشورهای جهان برای مبارزه با خشونت‌های قومی، فرقه‌ای و تروریسم بین‌المللی تاکید شده بود.

قطعنامه پیشنهادی ایران در اواخر آذرماه در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل قرار گرفت و خزاعی نماینده وقت جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل از پیش نویس طرح ایران برای مبارزه با خشونت دفاع کرد.

در نهایت این طرح با حمایت اکثریت اعضای مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید و طرح «جهان علیه خشونت» یا «World Against Violence»  با نام اختصاری WAV به عنوان طرح ایران در جایگاه کشور قربانی تروریسم و خشونت به جهان عرضه شد.

شاید کسی فکر نمی‌کرد تنها ۶ ماه پس از تصویب این طرح، منطقه خاورمیانه به عنوان منطقه‌ای قربانی خشونت و افراطی‌گری بیش از پیش درگیر خطر گروه‌های افراطی آنهم با همراهی خشونت فرقه‌ای شود.

بحران عراق و دست بالای ایران در مبارزه با خشونت

هفته گذشته خبری به سرعت در جهان منتشر شد؛ سقوط دو استان موصل و صلاح‌الدین عراق بدست گروهک داعش.

این خبر در ابتدا آنقدر عجیب بود که کسی باور نمی‌کرد این گروهک تروریستی با چنین سرعتی بتواند در همسایه غربی ایران پیشروی کند.

اما در ادامه و با تسلط ارتش عراق بر شرایط پیش آمده روند پیش روی داعش کند و حتی معکوس شد.

بنابراین گزارش، در حالی که گمانه‌زنی‌های فراوانی درباره احتمال اعزام نیرو از سوی آمریکا برای آزادسازی مناطق اشغال شده عراق به گوش می‌رسید، این جمهوری اسلامی ایران بود که بر مبنای طرحی که شش ماه پیش و با پیشنهاد خودش در سازمان ملل متحد به تصویب رسید، وارد عمل شود.

حسن روحانی رئیس‌جمهور در اولین موضع‌گیری رسمی بسیاری از کارشناسان بین المللی و شاید مردم منطقه را با نشان دادن عزم ایران برای مقابله با تروریست‌ها شگفت زده کرد.

رئیس جمهور در همایش انتظار و امید که به مناسبت اولین سالگرد انتخابات ۲۴ خرداد برگزار می شد، با اشاره به حوادث عراق و در پیامی روشن به حامیان خشونت در منطقه تاکید کرد: امروز در منطقه، خشونت و ترور و آوارگی را مشاهده می‌کنیم و ما به عنوان دولت ایران ضمن آنکه این خشونت را تحمل نمی‌کنیم و به نوبه خود با خشونت و افراط و تروریسم در جهان و منطقه می‌جنگیم و مبارزه می‌کنیم.

تاکید حسن روحانی بر روی مبارزه و عدم تحمل تروریسم در منطقه از سوی ایران، آنقدر اهمیت داشت که در نشست خبری اخیر رئیس جمهور، بسیاری از سوالات را به خود اختصاص دهد.

رئیس جمهور در این نشست در پاسخ به سوال‌های مکرر خبرنگاران درباره اقدامات گروه‌های تروریستی در عراق ضمن تاکید بر همراهی ایران با عراق در راه مبارزه با تروریسم گفت: اگر دولت عراق کمکی از ما بخواهد ما به آن رسیدگی می‌کنیم و البته تا امروز درخواست کمک خاصی صورت نگرفته ولی آمادگی داریم در چارچوب قوانین بین‌المللی و درخواست ملت عراق کمک‌ها را انجام دهیم.

روحانی در پاسخ به سوالی درباره برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی  بر نزدیک شدن داعش به مرزهای ایران تصریح کرد: اگر یک گروه تروریستی به مرزهایمان نزدیک شود ما قطعا برخورد خواهیم کرد چرا که ما وظیفه دفاع از تمامیت ارضی و منافع ملی خودمان را داریم.

رئیس جمهور در نشست خبری خود دوباره بر روی طرح ایران برای مبارزه با خشونت و افراط گرایی تاکید کرد؛ طرحی که در شرایط امروز منطقه، ایران را در جایگاه اول مبارزه به خشونت و افراط گرایی معرفی می کند.

ابتکار عمل در عراق و سوریه بدست ایران

از ابتدای بحران در سوریه، این جمهوری اسلامی ایران بود که حمایت‌های معنوی خود از دولت و ملت این کشور را افزایش داد.

در حالی که بیشتر کشور های جهان خواستار تغییر نظام در سوریه بودند، ایران با درک عمیق از خطر گروه‌های تروریستی در پوشش مردم، حضور آنها را در سوریه محکوم نمود و تنها راه‌حل بحران را نظر مردم و صندوق های رای معرفی کرد.

دولت یازدهم نیز در ابتدای کار خود، حمایت از دولت و ملت سوریه را در دستور کار قرار داد و تاکید کرد که رای مردم سوریه و خروج تروریست‌های وارداتی به این کشور، تمام کننده بحران خواهد بود.

حال پس از  گذشت ۳ سال از بحران سوریه، همان گروه‌های تروریستی وارد عراق شده و با جنایت‌های خود، حتی حامیان دیروز را نیز به وحشت انداخته‌اند و بسیاری از کشورهایی که تا دیروز برای این گروه تروریستی آرزوی موفقیت می‌کردند، امروز اقدامات آن را محکوم می‌کنند.

اما جمهوری اسلامی ایران با حمایت از دولت سوریه و عراق و همچنین تصویب طرحی جامع و با اکثریت آرا در سازمان ملل متحد، توانست در شرایط بحرانی منطقه ابتکار عمل را به دست گرفته و نشان دهد که در عرصه دیپلماسی قادر است جامعه جهانی را با خود همراه کند.

بنابر این گزارش، بدون شک این ابتکار عمل ایران در شرایط حساس کنونی و مذاکرات هسته‌ای نیز تاثیر موثر بوده و موفقیت این اقدام دیپلماتیک عراق در آینده منطقه نمود بیشتری خواهد داشت.